Tjeskoba i različiti strahovi znak su anksioznih poremećaja. Strah i tjeskoba oduvijek su postojali i oni su važan dio ljudskog postojanja. Normalni strahovi i tjeskobe pomažu nam da izbjegnemo neugodne i opasne situacije i stoga imaju “signalnu” odnosno “alarmnu” ili pak “adaptivnu” (prilagodbenu) funkciju. Strah je uvijek vezan za neki određeni objekt i situaciju, a anksioznost je neodređeni emocionalni doživljaj. U anksioznosti je ono što prijeti manje očito, nejasno, pa govorimo o “lebdećem strahu”.
Kada strahovi i tjeskobe počinju dominirati i upravljati nečijim životom, kada ometaju porodični, društveni i poslovni život, tada govorimo o anksioznim poremećajima.
Psihološki simptomi anksioznosti su:
pretjerana plašljivost i strepnja,
osjećaj unutrašnje napetosti ili nemira,
oslabljena koncentracija,
razdražljivost,
pojacana osjetljivost na buku,
smetnje spavanja (teško usnivanje,
često budjenje tokom noći, ružni snovi),
oslabljena memorija,
često slabljenje pažnje i koncentracije.
Tjelesni simptomi anksioznosti su:
lupanje ili preskakanje srca,
osjećaj nedostatka zraka ili otežanog disanja,
osjećaj stegnutosti u prsima,
suhoća usta,
poteškoće pri gutanju,
nelagoda u trbuhu,
nadutost,
učestalo mokrenje,
oslabljena seksualna zelja,
šum u ušima, o
sjecaj ošamućenosti,
trnci u nogama i rukama,
drhtanje ruku.
Simptomi anksioznosti pojavljuju se u skupini poremećaja koje nazivamo anksioznim poremećajima, među koje spada i generalizirani anksiozni poremećaj, panični poremećaj, posttraumatski stresni poremećaj i drugi.
Glavno je obilježje generaliziranog anksioznog poremećaja pretjerana anksioznost (tjeskoba) i zabrinutost (strahovanja, bojažljiva iščekivanja) koja se javljaju većinu dana najmanje 6 mjeseci u vezi s raznim događajima i aktivnostima. Osobe teško mogu kontrolirati zabrinutost.
Uz anksioznost i brigu javlja se i nemir, brzo umaranje, otežano koncentriranje, razdražljivost, napetost u mišićima, poremećeno spavanje.
Intenzitet, trajanje, učestalost anksioznosti i zabrinutosti pretjerani su obzirom na aktualnu situaciju. Odrasle osobe s ovim poremećajem često brinu o svakodnevnom životu, o odgovornostima na radnom mjestu, finansijama, zdravlju porodice, nesrećama koje se mogu dogoditi djeci.
Neodređeni strah potpuno preplavljuje oboljele i čini ih potpuno paraliziranim, bespomoćnim i nesigurnim.
Anksiozni poremećaji općenito, pa tako i generalizirani anksiozni poremećaj najbolje se liječe kombinacijom medikamenata i psihoterapije.
